گزارشگری اعتباری و چالش تامین مالی فراگیر

تامین مالی فراگیر عبارت اســت از «توســعه خدمات بانکی برای دامنه وسیعی از جامعه بویژه افراد کم درآمــد با کمترین هزینه ممکــن». آمارهای بین المللی نشــان میدهد که در حــدود 2.5 (دو و نیم) میلیارد نفر از افراد واجد شرایط اشتغال در سطح جهان از دسترسی به خدمات مالی رســمی (آن دسته از خدمات مالی که توسط موسسات مالی دارای مجوز و قانونی ارائه می شود)، محروم هستند. تمرکز اصلی تامین مالی فراگیر بر چهار گروه عمده از محصولات بانکی است

تجربیات بین المللی در مورد رتبه بندی بانک ها

اهمیت رتبه بندی بانک ها ابداعات و مقررات زیادی در بخش بانکی باعث شده است که عملیات بانکی پیچیده تر و ریسکی تر از گذشته گردد. این موضوع چالش هایی را برای ارزیابی عملکرد بانک ها ایجاد کرده است. در واکنش به این موضوع، در سطح دنیا، به توسعه روش ها و ابزارهای جدید برای نظارت و ارزیابی بیشتر بانک ها پرداخته اند. یکی از این ابزارها، رتبه بندی بانک ها است.  با بکارگیری روش رتبه بندی استاندارد می توان به بانک مرکزی جهت نظارت بیرونی کمک نمود. در این راستا در سطح دنیا نهادهای رتبه بندی ایجاد شده است که وظیفه آنها علاوه بر رتبه بندی بانک ها، ارائه مشــاوره در حوزه مدیریت ریسک بانک ها نیز می باشد. در این نوع نهادها، مهمترین اهداف رتبه بندی بانک هــا به دو گروه اهداف اولیه و ثانویه قابل تقسیم بندی است.

ضرورت تأسیس نهاد رتبه بندی بانک های کشور مبتنی بر الگوهای جهانی

صنعــت بانکداري یکی از بــا اهمیت ترین بخش هاي اقتصاد هر کشــور به شمار می آید که با ســاماندهی و مدیریت مناســب منابع و مصارف خود، می تواند زمینه هاي رشــد و شکوفایی اقتصاد را فراهم آورد. یک سیســتم بانکی ســالم به دلیل نقش مهمــی کــه در واســطه گری مالــی دارد، از اهمیت فوق العاده ای برخوردار اســت. بانک ها دارای تأثیرات خارجی مثبت از قبیل گردآوری پس اندازها، تخصیص منابــع و فراهم نمــودن نقدینگی و خدمــات پرداخت هستند که در کشورهای در حال توسعه از جمله کشور ما که دارای بازارهای مالی کمتر توســعه یافته هستند، مهمتریــن تأمین کننده مالی بخش تولید می باشــد. با توجه به ارتباط عملکرد سیســتم بانکی با بخش های کلان اقتصاد کشــورها، هر گونه بی ثباتی و بحران در آن می تواند موجب نوســان و اختــلال در متغیرهای کلان اقتصادی بالاخص تولید شود. بانک ها در سمت دارایی هــا و بدهی ها با ریســک های مختلفی مواجه هســتند. از جمله اینکه در ســمت دارایی ها با ریسک قیمت گــذاری پروژه ها، ریســک اعتباری و ریســک نقدشــوندگی و در سمت بدهی ها نیز با ریسک اعتماد مشتریان مواجه هستند. 

در بازارهای سرمایه گذاری و اعتبار و ضرورت های راه اندازی مؤسسات رتبه بندی

شرکت های ارائه دهنده خدمات در زمینه سنجش اعتبار تحت عنوان Credit Bureau نامیده می شوند. اینگونه شرکت ها از نظر ماهيت، كاركرد و حوزه فعاليت با شركت هاي رتبه بندي به معنای (rating) تفاوت هاي اساسي دارند. در این نوشتار تفاوت های مفهومی و کارکردی شرکت های سنجش اعتبار با مؤسسات رتبه بندی مورد بررسی قرار می گیرد. کلید واژه ها: Credit Bureau & Reporting ,Credit Rating Agencies قدمت شرکت های سنجش اعتبار به بیش از یک قرن می رسد، و در بسیاری از کشورهای جهان فعالیت خود را در سطح گسترده ای بسط داده اند. اين گونه شركت ها فرآيند تامين مالي و دسترسي به خدمات مالي به شکل سریع و قابل اطمینان را كه از جمله الزامات و اولویت های اقتصاد کشورها محسوب شود، تسهيل مي نمايند. این شرکت ها از طریق ارائه محصولاتی همچون گزارش اعتباری و یا امتیازی که به هر یک از متقاضیان تسهیلات اعطا می نمایند، در حقیقت وضعیت اعتباری آنها را به منظور استفاده از اعتبارات موجود نشان می دهند. مقوله رتبه بندی با سنجش اعتبار متفاوت بوده و در نتیجه شرکت های متولی این کار نیز با همدیگر تفاو ت های اساسی دارند.

رتبه بندی، ابزار تضمین اعتماد عمومی به نظام بانکی

حفظ و نگهداری از اعتماد عمومی به نظام بانکی مسئله ای کلیدی است چرا که سپرده های مردم مهمترین منبع تامین مالی برای نظام های بانکی به شمار می رود. همچنین حفظ یکپارچگی صندوق ضمانت سپرده ها در راستای حمایت از سپرده های مردم و حل مشکلات بانک هایی که در بازپرداخت سپرده ها دچار مساله می شوند، ضرورتی انکار ناپذیر است. ارزیابی بانک ها از طریق تشخیص ریسک های غیر ضروری و همچنین بررسی عملکرد مدیریت در حوزه ریسک موجب تضمین ثبات بانک ها و مؤسسات مالی و اعتباری می شود.

جای خالی فرهنگ اعتباری در زندگی ایرانیان

رتبه بندی اعتباری را به نوعی میتوان ابزاری برای شناخت دقیق بانک نسبت به سابقه خوش حسابی مشتری برای ایفا تعهدات خود دانست و نیز بالعکس. یعنی این نوع آگاهی حقی محفوظ برای مشتری است تا با توجه به درجه رتبه بندی بانکها از لحاظ ریسک و خطرپذیری آن بتواند مطمئن ترین بانک را برای سرمایه گذاری دارایی خود برگزیند.این رویکرد به طبع ازسوی بانکداران برای جلوگیری از هدر رفت منابع ملی بانکی ضروری به نظر میرسد. شرکتهای اعتبارسنجی با دارا بودن منابع عظیم اطلاعات اعتباری با نمایش میزان ریسک و خطر پذیری فرد به فرد متقاضیان به بانکها این تضمین را میدهد که تا چه اندازه مشتریانشان پاسخگو و مسئولیت پذیر در برابر اعتبارات و منابع اعطایی خود باشند.

اعتبارسنجی کلیدی بر قفل وثیقه و ضامن بانکی

می دانیم غالب شهروندان عادی جامعه ما برای رفع نیازهای مالی خرد و جاری خود اگر نیازمند منابع مالی شده باشند اولین انتخاب یا گزینهای که به ذهنشان خطور میکند دریافت وام و مراجعه به باجه و امضا تسهیلات بانکی میباشد. براساس آمارهای رسمی و غیررسمی بالای 80 درصد تامین مالی و تخصیص اعتبارات از طریق نظام بانکی صورت میگیرد. غالب افراد برای اخذ انواع تسهیلات متنوع جهت تامین نیازهای روزمره و جاری خود همچون سرمایه در گردش، سرمایه گذاری و اشتغالزایی و غیره به بانک و موسسات مالی اعتباری مراجعه میکنند.

توقعات نابجا از رتبه بندی

علی رغم اینکه موسسات رتبه بندی بیش از صد سال است که در بازارهای مالی دنیا نقش مهم و کلیدی را بر عهده دارند اما در کشورهای در حال توسعه هنوز در مراحل ابتدایی شکل گیری و فعالیت خود قرار دارند و به همین دلیل هم شناخت دقیق و حرفه ای و مبتنی بر کارکردهای ذاتی آنان در بازارهای مالی این کشورها وجود ندارد و بعضا توقعاتی از این موسسات وجود دارد که با مبانی علمی و کاربردی آنان در تعارض است.

داده‌های جايگزين

داده‌های جايگزين یعنی قبوض ماهيانه از مخابرات، قبوض آب و برق و گاز، پرداخت‌های اجاره‌بها و ساير خدمات غيرمالی که براي تصميم‌هاي اعتباري لازم است.

بررسی انواع گزارش‌های اعتباری

گزارشگری اعتباری منفی درمقابل گزارشگری اعتباری تفصیلی و جامع کدامیک بهتر است؟ در چه شرایطی گزارشگری اعتباری تفصیلی ضرورت می یابد؟

اهمیت توسعه صنعت گزارشگری اعتباری در ایران

تسهیم اطلاعات درباره تعهدات و ویژگیهای وام گیرندگان می تواند تاثیرات مهمی بر فعالیت بازارهای اعتبار در بر داشته باشد.

اهمیت امتیاز اعتباری

کیفیت اعتبار یک فرد تقریبا به وسیله وام‌دهندگان در هنگام اعطای هر نوع وامی مورد بررسی قرار می‌گیرد.علاوه بر این شرکت‌های بیمه، صاحبان خانه‌ای که قصد اجاره خانه از آنها دارید و تأمین کنندگان خدمات دیگر می‌توانند سابقه اعتباری شما را بررسی کنند. برخی کارفرمایان، سابقه اعتباری افرادی را که برای استخدام مراجعه می‌کنند، پیش از استخدام بررسی می‌کنند. یک گزارش اعتباری سابقه اعتباری شما بوده و شامل بدهی‌ها و وضعیت پرداخت اقساط شما می باشد. به عنوان مثال اگر شما آخرین صورتحساب برق آپارتمان خود را در طول دوران دانشگاه پرداخت نکرده باشید یا در پرداخت تسهیلات خودرو خود تأخیر کرده باشید، این موارد در گزارش اعتباری شما به عنوان عوامل منفی نشان داده می‌شود.

جایگاه سازمانهای خدمات عمومی (داده های جایگزین) در صنعت گزارشگری اعتباری و بهبود فضای کسب و کار

یکی از اصلی ترین مشکلات کشورهای در حال توسعه مساله تامین مالی است. به طور معمول در این کشورها نیمی از بزرگسالان به منابع مالی دسترسی ندارند.

چگونه می توان امتیاز اعتباری را به سرعت افزایش داد؟

شاید تا کنون برایتان پیش آمده است که بخواهید وامی را دریافت کنید اما به دلیل پایین بودن امتیاز اعتباریتان نتوانسته اید آن را دریافت کنید. چگونه می توانید در چنین شرایطی امتیاز اعتباری خود را به سرعت افزایش دهید؟ بهبود امتیاز اعتباری فرایندی زمان بر است. هر چه مشکلات اساسی تری در پرونده اعتباری شما وجود داشته باشد، مدت زمان بیشتری برای بهبود آن مورد نیاز است. به عبارت دیگر بهبود رتبه و امتیاز اعتباری در طول یک ماه یا دو ماه فرایند مشکلی است.